ALIMENTY NA MAŁŻONKA 

Zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego  obowiązek alimentacyjny pomiędzy małżonkami ma na celu zapewnienie równowagi finansowej i wsparcia w sytuacjach, gdy jeden z małżonków znajduje się w trudniejszej sytuacji materialnej. Obowiązek ten dotyczy zarówno małżeństw trwających, jak i małżonków po orzeczeniu rozwodu.

Zgodnie z art. 27 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego każdy z małżonków według swoich sił i możliwości zarobkowych powinien przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny. Należy jednak podkreślić, że obowiązek ten może być w części lub w całości realizowany poprzez osobiste starania o wychowanie dzieci oraz pracę we wspólnym gospodarstwie domowym. W sytuacji, gdy jeden z małżonków nie wywiązuje się z powyższego obowiązku, drugi małżonek może wystąpić do sądu, aby wynagrodzenie za pracę lub inne należności przysługujące temu małżonkowi były w części bądź całości wypłacane drugiemu małżonkowi.  

W przypadku rozwiązania małżeństwa istnieją dwie przesłanki będące podstawą żądania alimentów od byłego małżonka.

Zgodnie z art. 60 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego małżonek, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i który znajduje się w niedostatku, może żądać alimentów od drugiego małżonka. Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, osobą znajdującą się w niedostatku, jest osoba, która nie może własnymi staraniami zaspokoić swoich usprawiedliwionych potrzeb oraz nie posiada własnych środków finansowych w postaci wynagrodzenia za pracę, renty bądź emerytury, ani też dochodów z własnego majątku.

Drugą przesłanką jest sytuacja, gdy jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód doprowadził do istotnego pogorszenia sytuacji materialnej małżonka niewinnego, na co wskazuje art. 60 § 2 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku.

Pomiędzy małżonkami istnieją dwa rodzaje obowiązku alimentacyjnego: podstawowy oraz rozszerzony obowiązek alimentacyjny.

Zwykły obowiązek alimentacyjny po rozwodzie jest niejako podobny do obowiązku alimentacyjnego między krewnymi (wyjątkiem jest obowiązek rodziców względem dzieci niezdolnych do samodzielnego utrzymania się). Podkreślenia wymaga, że przesłanką roszczeń alimentacyjnych rozwiedzionego małżonka jest znalezienie się w stanie niedostatku. Co ważne, ten stan nie musi istnieć w chwili orzeczenia rozwodu. Oznacza to, że żądanie świadczeń alimentacyjnych jest uzasadnione również wtedy, gdy uprawniony do alimentów małżonek znalazł się w niedostatku po upływie czasu od orzeczenia rozwodu.

Żądanie rozszerzonego obowiązku alimentacyjnego jest zasadne wówczas, gdy w wyroku rozwodowym jedne z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego. Ustalenie, czy nastąpiło ww. pogorszenie, zależy od porównania sytuacji, w jakiej niewinny małżonek znalazł się z powodu orzeczenia rozwodu, a w jakiej znajdowałby się, gdyby pożycie małżeńskie dalej istniało i funkcjonowało prawidłowo.  Rozszerzony obowiązek alimentacyjny ma na celu wyrównanie poziomu życia małżonka niewinnego do poziomu, jaki niewinny małżonek wiódł przed orzeczeniem rozwodu. Co istotne, alimenty mogą zostać przyznane nawet pracującemu małżonkowi oraz takiemu, który pobiera świadczenia pieniężne.

Kwota alimentów na drugiego małżonka zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego małżonka, a także od możliwości zarobkowych i majątkowych byłego małżonka. Usprawiedliwione potrzeby uprawnionego to wszystkie niezbędne wydatki związane z jego codziennym utrzymaniem i godnym funkcjonowaniem, uwzględniające jego sytuację życiową, zdrowotną oraz dotychczasowy poziom życia. W kontekście drugiej przesłanki, gdzie jeden z małżonków jest całkowicie winny rozpadowi pożycia, niewinny małżonek może żądać alimentów w wysokości wyższej niż zmierzającej do likwidacji niedostatku.

Możliwości zarobkowe i majątkowe byłego małżonka określane są na podstawie tego, jaki dochód jest on w stanie uzyskać, zważając na doświadczenie i wykonywany zawód.

Wniosek o alimenty należy złożyć przed orzeczeniem rozwodu lub separacji, w trakcie procesu o rozwód lub separację, po orzeczeniu rozwodu lub separacji.

Pozew o alimenty powinien zawierać wskazanie okoliczności faktycznych oraz prawnych, czyli:

• dokładany opis danego stanu faktycznego;
• rozliczenie kosztów utrzymania małżonka;
• przedstawienie i udokumentowanie stopy życiowej;
• opisanie możliwości zarobkowych zobowiązanej/zobowiązanego.

W pozwie warto zawrzeć wniosek o zabezpieczenie, czyli zasądzenie tymczasowych alimentów na czas trwania postępowania. Zabezpieczenie opatrzone jest rygorem natychmiastowej wykonalności, oznacza to, że decyzja lub postanowienie dotyczące zabezpieczenia jest wykonywana od razu po jego wydaniu.

Obowiązek alimentacyjny, zgodnie z art. 60 § 3, wygasa w razie zawarcia przez tego małżonka nowego małżeństwa. Jednakże, gdy zobowiązanym jest małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia, obowiązek ten wygasa także z upływem pięciu lat od orzeczenia rozwodu, chyba że ze względu na wyjątkowe okoliczności sąd, na żądanie uprawnionego, przedłuży wymieniony termin pięcioletni..

W sprawach dotyczących alimentów na małżonka pomoc doświadczonego adwokata może mieć kluczowe znaczenie dla osiągnięcia korzystnego rozstrzygnięcia. Tego rodzaju sprawy często wiążą się z emocjami, skomplikowanymi relacjami osobistymi oraz koniecznością przedstawienia szczegółowych argumentów i dowodów, które potwierdzą zasadność żądania alimentów. Wsparcie adwokata obejmuje sporządzenie prawidłowego pod względem prawnym i formalnym pozwu, przygotowanie uzasadnienia, wskazanie, jakie dowody należy zgromadzić, by zwiększyć szanse na pozytywne rozstrzygnięcie sprawy, przygotowanie załączników oraz reprezentacje przed sądem.

Zapraszamy do Kancelarii Adwokackiej adw. Oskar Gębka świadczącej usługi na terenie miast: Myszków i Zawiercie celem omówienia Państwa sprawy.