ALIMENTY NA DZIECKO
Zgodnie z art.. 133 § 1 i § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego prawnym obowiązkiem rodziców jest zapewnienie dziecku środków utrzymania do momentu, aż nie będzie ono w stanie utrzymywać się samodzielnie. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.
Wyjaśnić należy, że alimenty to środki utrzymania, które mogą przyjmować formę pieniężną, rzeczową (dostarczenie mieszkania, wyżywienia, edukacji itd.) oraz mieszaną (suma pieniędzy wraz z dostarczeniem mieszkania, wyżywienia..). Przepisy przewidują również możliwość spełnienia obowiązku alimentacyjnego w całości lub w części poprzez osobiste starania o utrzymanie lub wychowanie dziecka.
Wysokość alimentów zależna jest od wielu czynników. Zakres świadczeń alimentacyjnych, zgodnie z art. 135 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, a także od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Usprawiedliwione potrzeby to wszystkie potrzeby, których zaspokojenie zapewni dziecku adekwatny do jego wieku i uzdolnień prawidłowy rozwój zarówno duchowy, jak i fizyczny.
Wyjaśnić należy również, czym są wyżej wspomniane możliwości zarobkowe. Dla sądu istotne jest to, ile rodzic mógłby zarabiać, gdyby wykorzystał swoje możliwości oraz doświadczenie. Oznacza to, że sąd może uznać, iż rodzic ma możliwość znalezienia lepiej płatnej pracy i zasądzić alimenty zgodne z uśrednionym poziomem zarobków na danym stanowisku. Prawem każdego dziecka jest życie w takim samym standardzie jak jego rodzic, niezależnie od tego, czy mieszkają wspólnie, czy oddzielnie. Wobec tego im wyższy poziom życia rodzica, tym na wyższym poziomie powinny zostać zaspokojone potrzeby dziecka.
W polskim prawie istnieją różne rodzaje alimentów, m.in.:
- dobrowolne alimenty na dziecko;
- alimenty na nienarodzone dziecko;
- alimenty na dziecko małoletnie
- alimenty na pełnoletnie dziecko;
- alimenty na matkę dziecka bez ślubu.
Obowiązek alimentacyjny spoczywa zarówno na matce, jak i ojcu dziecka, którzy zostali wpisani w akcie urodzenia. Alimenty na dziecko obejmują w szczególności wydatki dotyczące: wyżywienia, edukacji, zakupu odzieży, leczenia, rozrywki, wakacji oraz zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych i zużycia mediów. Koszty utrzymania dziecka będą różnić się również od wieku dziecka oraz jego stanu zdrowia.
W celu wszczęcia postępowania o alimenty należy złożyć pozew bądź wniosek do sądu. W takiej sytuacji warto skonsultować się z doświadczonym adwokatem, który pomoże sporządzić prawidłowe i profesjonalne pismo. Poza prawidłowo sformułowanym pozwem istotne są również dowody na poparcie twierdzenia zawartego w pozwie. Będą to wszystkie faktury, rachunki, przelewy, dokumentacja medyczna itd.
Sprawy o alimenty czasami trwają wiele miesięcy, w związku z tym warto już w pozwie zawrzeć wniosek o zabezpieczenie alimentów. Jest to tymczasowe zasądzenie alimentów na czas trwania postępowania sądowego, które w tym czasie będą zabezpieczać potrzeby utrzymania uprawnionej osoby.
Obowiązek alimentacyjny rodziców trwa do chwili osiągnięcia przez dziecko zdolności do samodzielnego utrzymania się. W związku z tym, nie zawsze będzie to osiągnięcie pełnoletności. Istotne jest, czy dziecko z chwilą ukończenia 18 roku życia wykazuje zainteresowanie dalszą edukacją, a więc czy decyduje się na studiowanie, czy rzeczywiście poświęca czas na naukę. Obowiązek rodziców ustaje, gdy pełnoletnie dziecko jest przygotowane do pracy zarobkowej, nie wykazuje chęci dalszej nauki lub zaniedbuje studia.
Nie da się ustalić minimalnej, maksymalnej, a nawet ogólnej wysokości alimentów. Jak wyżej wspomniano, wysokość alimentów ustalana jest na podstawie dwóch przesłanek, a więc usprawiedliwionych kosztów utrzymania i wychowania dziecka oraz możliwości majątkowych i zarobkowych rodzica. Co ważne, alimenty mogą zostać podwyższone lub obniżone adekwatnie do zaistniałych okoliczności. Zarówno wniosek o podwyższenie, jak i obniżenie alimentów powinien być uzasadniony oraz udokumentowany.
Rodzic nie ma prawa kontrolowania, w jaki sposób wykorzystywane są środki z zasądzonych alimentów, nawet na podstawie dowodów w postaci faktur czy rachunków. Natomiast może zawiadomić sąd lub organy pomocy społecznej, jeśli podejrzewa, że opieka nad dzieckiem nie jest właściwie sprawowana, np. dziecko nie ma strojów adekwatnych do pogody, jest nieprawidłowo odżywiane itd.
Podkreślić należy raz jeszcze, że każdy rodzic ma obowiązek ponosić koszty utrzymania oraz wychowywania dziecka. Uchylanie się od alimentów może skutkować pozbawieniem władzy rodzicielskiej. Jest to również przestępstwo określone w art.209 Kodeksu karnego. Zgodnie z § 1 tego artykułu, kto uchyla się od wykonania obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości orzeczeniem sądowym, ugodą zawartą przed sądem albo innym organem albo inną umową, jeżeli łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych albo jeżeli opóźnienie zaległego świadczenia innego niż okresowe wynosi co najmniej 3 miesiące, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
W sytuacji, gdy osoba zobowiązana wyrokiem bądź ugodą zaopatrzoną w klauzulę wykonalności, nie wywiązuje się z obowiązku alimentacyjnego, osoba uprawniona może skorzystać z egzekucji sądowej. Wówczas należy wystąpić do komornika sądowego z wnioskiem o wyegzekwowanie zarówno zaległych, jak i aktualnych należności alimentacyjnych.
Sprawy rodzinne dotyczące zasądzenia alimentów, podwyższenia lub obniżenia już ustalonych alimentów bądź uchylenia się od obowiązku alimentacyjnego są niejednokrotnie skomplikowane. Warto skorzystać z pomocy doświadczonego adwokata, który pomoże obliczyć alimenty, prawidłowego sformułuje pozew, a także przygotuje stosowne załączniki.
Zapraszamy do Kancelarii Adwokackiej adw. Oskar Gębka świadczącej usługi na terenie miast: Zawiercie i Myszków celem omówienia Państwa sprawy.